Spoorvervanging tramviaduct CS-Ternoot

In de periode februari-maart 2007 wordt het tramviaduct tussen Centraal Station en Ternoot ingrijpend verbouwd om het geschikt te maken voor de voertuigen van RandstadRail. Alle sporen en bijbehorende structuren worden van het viaduct verwijderd en vervolgens opnieuw aangelegd. Eerst wordt het spoor richting CS vervangen; het spoor richting Ternoot blijft dan intact en wordt gebruikt om met allerlei railvoertuigen puin en bouwmaterialen te kunnen af- resp. aanvoeren. Als het nieuwe spoor richting CS klaar is, wordt het spoor richting Ternoot vervangen, waarbij dan het nieuwe spoor als transportweg dient.
Met name de sterke verkanting in de bocht bij het gebouw van de Koninklijke Bibliotheek zorgde voor problemen bij de RandstadRail voertuigen.
Medio februari 2007
  Na enkele dagen van voorbereidingen zoals het losdraaien van railklemmen, werden op dinsdagmiddag 13 februari de sloopwerktuigen op het viaduct getakeld.  
De volgende dag werd op vrijwel het gehele traject tegelijk met de breekwerkzaamheden begonnen.
   
Om de werkvoertuigen niet te hinderen was de bovenleiding op diverse plaatsen bij elkaar gebonden.
Twee dagen later was er van het spoor richting CS niets meer te bekennen.
Even poseren voor de fotograaf, maar meteen daarna weer aan het werk.
Op deze plaats onder de KB is de essentie van de hele operatie duidelijk zichtbaar: de binnenbocht is nu vlak en de buitenbocht heeft nog de sterke verkanting waar de RandstadRail voertuigen zo'n probleem mee hebben.
Tussen de KB en het emplacement bij CS ligt de wapening voor de nieuwe betonlagen al op z'n plek.
  Even verderop heeft RandstadRail 3 het keerpunt.
Het betonijzer ligt opgeslagen naast het viaduct, wordt met een hijskraan omhoog gehesen en vervolgens met lorries naar de juiste plaats gereden.
Aan de andere kant van het viaduct wordt ook gehesen. Hier wordt het puin afgevoerd en worden de nieuwe dwarsliggers alvast klaargezet
Van de buitendienststelling wordt ook gebruik gemaakt om de bogen richting het netkous viaduct te vervangen. Hoewel die niet versleten zijn, zullen ze toch vervangen worden door spoorstaven van een andere staalsoort, die langer meegaat voordat vervanging nodig is.

22 februari 2007
In de bocht naar het Netkous viaduct werden de spoorstaven verwijderd om te worden vervangen. Het verwijderen was niet zo eenvoudig: aangezien de spoorstaven ingegoten waren in trillingsdempend materiaal, moesten ze met een soort pizzames daaruit losgesneden worden.
   
  De gele stalen structuren zijn onderdeel van de betonbekisting. Deze techniek wordt op het Haagse tramnet niet zo vaak toegepast. Het afstellen van de raamwerken is millimeterwerk  
Op een groot deel van het viaduct zijn al betonwapening en nieuwe sporen gelegd. Op sommige plaatsen is de wapening wit; dit betreft kunststof wapening die wordt toegepast omdat het gebruik van metalen wapening op die plaatsen storingen in de electronische spoorbeveiliging kan veroorzaken.
Naast het viaduct worden grote verrijdbare tenten gebouwd, die op het viaduct gehesen zullen worden en daar het betonstorten tegen slecht weer zullen beschermen. In de bocht tussen CS en de Koninklijke Bibliotheek liggen al spoorstaven, alleen die moeten nog wel uitgericht worden.

8 maart 2007
Op 8 maart is het spoor van Ternoot richting CS vervangen, en wordt gewerkt aan het spoor van CS richting Ternoot. Maar voordat we daar gaan kijken, verkennen we eerst de bocht naar het Netkous viaduct, want daar is een grote tent verschenen. Wat zou daarin zitten???

De spoorstaven in de bocht zijn inmiddels vervangen, en moeten nu ingegoten worden in trillingsdempend materiaal. Voor dit ingieten dient de rails droog te zijn; de tent dient dus om weersinvloeden buiten te houden. In de tent wordt met een brander de rails droog gestookt, en is het daardoor lekker warm. Buiten liggen iets verderop restanten van de oude spoorstaven.

  Op de wissels naar de Netkous staan de railvoertuigen die bij het spoorwerk gebruikt worden bij elkaar geparkeerd.
   
  Van het spoor richting Ternoot wordt een langer stuk vervangen dan van het spoor richting CS. Een flink stuk nieuwe rails is al op de definitieve plek neergelegd, al moet het nog wel gericht worden.  
  En dit is 'm dan: het nieuwe spoor van Ternoot naar CS, helemaal afgewerkt en in beton gelegd.
De nieuwe spoorstaven liggen tot in de bocht naar de KB. Op het resterende deel zijn de diverse bouwfasen goed te zien. Op het volgende gedeelte ligt al betonwapening, ook hier weer afwisselend staal en kunststof. Onder de KB zien we de grondplaat van het viaduct, al schoongemaakt zodat hier straks de betonwapening neergelegd kan worden. Op het laatste stukje richting CS liggen nog restanten van het slooppuin. De werkzaamheden eindigen waar het nieuwe tramplatform dat vorig jaar gebouwd is begint.
De rust op de voorgaande foto's was van korte duur: even later werd er weer volop gewerkt. Nu wordt het nieuwe spoor naar CS gebruikt om materialen voor de aanleg van het nieuwe spoor richting Ternoot te verplaatsen. Uit het hoogteverschil blijkt hoe dik de laag beton is waar de rails op ligt. In tegenstelling tot vroeger is de verkanting in de bocht nu nauwelijks nog waarneembaar.
De stalen frames die als bekisting dienen bij het beton storten, zijn even terzijde gelegd. Ze liggen bij het keerspoor van RandstadRail lijn 3 en op het perron van de halte Ternoot.

15 maart 2007
Op 15 maart zijn de voorbereidingen voor het in beton storten van het spoor vanaf CS richting Ternoot in volle gang. Het meest opvallend zijn de meer dan 100 gele stalen raamwerken, die dienen als bekisting. We nemen weer een kijkje, ditmaal niet op het viaduct zelf, maar van bovenaf.
De halte Ternoot en de splitsing naar de Netkous liggen er verlaten bij. Buslijn 6.
Vanaf de afrit van de snelweg tot in de bocht naar de KB liggen meer dan 100 stalen raamwerken.
Al deze raamwerken moeten stuk voor stuk op de millimeter nauwkeurig op de juiste hoogte ingesteld worden. Even verderop wordt nog aan de wapening van het beton gewerkt.

28 maart 2007

Alle rails ligt op z'n plek, het beton is gestort en de bovenleiding is weer gefatsoeneerd. Op 28 maart wordt gewerkt aan het aanbrengen van ontsporingsrails en de verdere afwerking van het nieuwe tracé. We maken een wandelingetje over het viaduct van CS naar Ternoot.
Bij de uitrit van CS worden kleine gaatjes in de rails geboord. Met behulp van een pompje zal daardoor smeermiddel op de spoorstaven gespoten worden.
De wissels hebben electrische wisselverwarming gekregen. De metalen strips met de oranje kabels eraan zijn de verwarmingselementen. Even verderop heeft RandstadRail lijn 3 zijn eindpunt.
Tussen CS en het KB gebouw wordt gewerkt aan het aanbrengen van ontsporingsrails langs het spoor richting Ternoot. Het spoor in de andere richting is al voorzien.
   
Hoe werkt zo'n ontsporingsrail nou precies? Het is een zware stalen balk die enkele centimeters naast de spoorstaaf aan de binnenzijde van het spoor aangebracht is, en iets hoger is dan de spoorstaaf. De flenzen van de tramwielen zitten dan als het ware opgesloten tussen spoorstaaf en ontsporingsrail, waardoor ontsporen vrijwel onmogelijk is.
   
  In de vorige situatie was alleen de bocht onder de KB voorzien van ontsporingsrails, nu komt die op het hele tracé CS-Ternoot.  
  En met deze foto van het einde van het vernieuwde tramspoor eindigt ook het verslag van deze ingrijpende spoorvernieuwing. haagsetrams.com dankt HTM Infra voor het mogelijk maken van de regelmatige bezoeken aan het werkterrein!