De bouw van de Haagse tramtunnel

De bouw van de tramtunnel

 

 

 

In het voorjaar van 1996 startte de bouw van het Souterrain, beter bekend als de tramtunnel. Toen werd er nog vanuit gegaan dat de tunnel nog voor de eeuwwisseling klaar zou zijn. Tegenslagen bij de bouw leidden ertoe dat de tunnel nu naar verwachting in oktober 2004 in gebruik genomen zal worden.

 

Bouwmethode
Voor de bouw van het Souterrain is gekozen voor de zg. wanden-dak methode. Daarbij worden eerst aan weerszijden van de straat twee diepe sleuven gegraven, die volgestort worden met beton; dit zijn de zijwanden van de tunnel. Vervolgens wordt de straat afgesloten en het deel tussen de wanden een stukje afgegraven; de betonlaag die daar gestort wordt, is het dak van de tunnel. Wanneer dit gebeurd is, wordt de straat weer hersteld en is het bovengrondse werk voltooid. Het uitgraven van de tunnel gebeurt verder onder het tunneldak en is dus op straatniveau, afgezien van enkele in- en uitgangen voor het afvoeren van de grond, niet zichtbaar.

Het principiële voordeel van deze wanden-dak methode is de relatief kortdurende overlast voor de omgeving. In plaats van jarenlang een open bouwput, is er nu alleen tijdens de constructie van de wanden en het dak aktiviteit op straatniveau. De rest van het bouwproces speelt zich ondergronds af.

Dat het gebruik van deze methode in het centrum van een stad desondanks niet onopgemerkt voorbij gaat, moge blijken uit onderstaande momentopnamen van de bouw.
Intrillen van de damwanden op de Prinsegracht De bouw begint met het intrillen van damwanden ten behoeve van de tunnelwanden. Hier te zien op de Prinsegracht op 29 maart 1996.
Graafwerkzaamheden bij de Muzenstraat Graafwerkzaamheden bij de Muzenstraat Ook in maart 1996 worden bij de Muzenstraat de eerste contouren van de tunnelop- en afrit zichtbaar.
Bouw van het tunneldak op de Kalvermarkt bij het Spui Het bouwproces in beeld bij de kruising Kalvermarkt / Spui: de zijwanden zijn gestort, nu wordt de straat vrijgemaakt voor de aanleg van het dak. 16 juli 1996.
Tunnelbouw op de Kalvermarkt Tunnelbouw op de Kalvermarkt Tunnelbouw op de Kalvermarkt Tunnelbouw op de Kalvermarkt
In de loop van 1996 vertoont de Kalvermarkt een wisselende aanblik. Om de kantoren in deze straat nog enigszins bereikbaar te houden, werd het tunneldak hier in delen om en om aangelegd.
Tunnelbuizen in aanbouw bij de Muzenstraat Tunnelbuizen in aanbouw bij de Muzenstraat Op 14 november 1996 is bij de Muzenstraat al iets te zien dat op tunnelbuizen lijkt.
Bouw van het tunneldak op de Kalvermarkt bij het Spui Bouw van het tunneldak op de Kalvermarkt bij het Spui Bouw van het tunneldak op de Kalvermarkt bij het Spui De aanleg van het tunneldak op de Kalvermarkt nabij het Spui, rond de jaarwisseling 1996-1997
In de eerste helft van 1997 verschijnt er weer tramrails op de Kalvermarkt. De rails keert terug op de Kalvermarkt
De rails keert terug op de Kalvermarkt De rails keert terug op de Kalvermarkt De rails keert terug op de Kalvermarkt
Tunnelbuizen in aanbouw bij de Muzenstraat Tunnelbuizen in aanbouw bij de Muzenstraat

 

Op 27 juni 1997 bruist het bij de Muzenstraat van de aktiviteiten in de in aanbouw zijnde tunnel.
Tunnelbouw in de Grote Marktstraat Tunnelbouw in de Grote Marktstraat Tunnelbouw in de Grote Marktstraat Tunnelbouw in de Grote Marktstraat
De Grote Marktstraat werd na het storten van de tunnelwanden afgesloten voor alle verkeer. Tijdens de bouw van het tunneldak waren de trottoirs aan beide zijden welgeteld vier stoeptegels breed. 8 september 1997.
Voorbereidingen voor het storten van het tunneldak op de Grote Markt Op de Grote Markt wordt het storten van het dak van het latere station Grote Markt voorbereid. 29 december 1997.
  Bouw van het tunneldak in de Grote Marktstraat bij het Spui Bouw van het tunneldak in de Grote Marktstraat bij het Spui Bouw van het tunneldak in de Grote Marktstraat bij het Spui  
Op 31 maart 1998 wordt de wapening van het beton van het dak van station Spui gevlochten.
De ingang van station Spui voor de bibliotheek is in ruwbouw klaar (linker foto, rechtsonderaan).
Bouw van het tunneldak in de Grote Marktstraat Bouw van het tunneldak in de Grote Marktstraat Bouw van het tunneldak in de Grote Marktstraat Bouw van het tunneldak in de Grote Marktstraat Bouw van het tunneldak in de Grote Marktstraat

Op bovenstaande foto's, gemaakt in de periode april t/m augustus 1998, is goed te zien dat de werkzaamheden de gehele breedte van de Grote Marktstraat beslaan.
'Kerstsfeer' in de Grote Marktstraat 'Kerstsfeer' in de Grote Marktstraat 'Kerstsfeer' in de Grote Marktstraat 'Kerstsfeer' in de Grote Marktstraat
Op 29 december 1998 is de Kerstsfeer in de tijdens andere jaren zo gezellige Grote Marktstraat ver te zoeken.
De rails keert terug in de Grote Marktstraat De rails keert terug in de Grote Marktstraat De rails keert terug in de Grote Marktstraat De rails keert terug in de Grote Marktstraat
In 2000 verschijnt ook in de Grote Marktstraat eindelijk weer rails. Voor de ondergrondse afbouw van de tunnel is een opening in de straat nodig; ter hoogte daarvan wordt de rails gelegd als zg. strengelspoor.
 

--- DE HAAGSE TRAMTUNNEL ---

< INLEIDING | DE BOUW | OMLEIDINGEN | IN DE TUNNEL | DE TRAMS EN DE TUNNEL | PROEFRIJDEN >